المجلس الوطني الكوردي في سوريا

COTKARÊN PEMBO ÇANDINE ZERARÊ DIBÎNIN.

0 173

Li gorî zaniyariyan di vê demsalê de, werzê pembo di encama hişkesalî, kêmbûna baranê û mazotê ku piraniya çandiniyê tehdît kir, ji bilî lêçûnên hilberînê yên mezin û bandorên şer li ser çandiniyê, û cotkaran kêmbûnek dît.

 

Wek tê zanîn Piraniya pembo li herêmên bakur -rojhilatê Sûriyê , tê çandin, ji ber kêmbûna baranê di çend qonaxan de, ji ber ku pembo hewcedarîya wê pir bi avê heye.

berhema pembo (miqdara pembo ya li ser hektarek) ji sala 2005an û vir ve di xeteke kêmbûnê de ye, herî zêde ji ber nebûna avê û şer. Ji ber vê yekê bû sedema kêmbûna hejmara cotkarên pembo.

Nirxê kîloyek pembo 2500 lîreyên sûrî ye, lê bê fêde ye, ji ber ku buhayê ku ji hêla rêveberiya bi ser PYDê ve hatî destnîşan kirin lêçûnên bingehîn ên çandina pembo nagire, ku îsal rastî pirsgirêk û dijwariyan hat, nemaze pêlên germê, û nebûna ava avdanê, ew jî ji ber kêmbûna mazotê û kurm, ku berhema demsalê pir kêm kir.

 

Di derbarê vê yekê de, Cotkarekî pembo ji devera zirganê bi navê bavê Rêzan ji  R-ENKSê re axifî û anû ziman:

 

“Tiştê herî zera Fatoreyên pembo ji aliyê cotkaran ve nayê qebûlkirin.Ji ber ku ji serê nirxê kîloyek pembo zêdeyî 250 lêreya Sûrî jê qut dike û ev jî ne cihê razîbûnê ye li cem cotkarên pembo, hema fatora pembiyê min ku min rakiribû ji rêveberiya bi ser PYDê ve, nêzîkî 300 lêreya Sûrî serê kîloyekê qutkirine”.

Herwiha Cotkar got:

“Ew nirxê ku ji fatorê qut dike hûn bawer bikin ku ew tenê sûda me ji çandiniya pembo ye, û rêveberiya PYDê wê jî ji xwe re dibe û hûn jî dizanin rewşa me cotkaran çiqasî zehmet û dijwar e. Ji dêvla ku piştgirtiya me bibe ,lê me bi vî rengî ceza dikin û ev jî wek namayekê ye ji me re, dixwazin em ji dev zeviyên xwe berdin û em koçber bibin, û heke rewş bi vî rengî bidomîne cotkarên pembo wê pir hejmara wan kêm bibe.

 

Ji aliyekî din ve, cotkarekî bi navê bavê Diyar wiha got:”Di baweriya min de ku pêwîst e pembo bi dolarên Amerîkî bê nirxandin, ji ber ku lêçûnên ku cotkar pir caran dide bi diravên hişk in û ne bi lîreyên sûrî ne.

Ji ber ku firotina alavên çandiniyê yên cotkaran, gubre, derman û carinan tov jî bi dolarê Amerîkî dilgiran e, dema ku berhemên wan bi lîreyên Sûrî têne nirxandin:.

Herwiha li gorî lêkolînerên aborî berhema pembo li Sûriyê ber bi mirinê ve diçe ji ber kêmbûna stoka stratejîk a avên binerd.

 

Herwiha Bandora li ser Pîşesaz û Sektora Tekstîlê, kirîna pembo ya Rêveberiya bi ser PYDê ve, dê bandorên xwe li sektora tekstîlê bi gelemperî bike, nemaze ku bihayê tirî û tevn wê bilind bibe, ku dê buhayê qumaşan bilind bike û bi vî awayî bihayên cilan bilind dibin.

Û hêza kirîna nizim a welatiyan, û zêdebûna berbiçav a bihayan, van tiştan ji derve re bê reqabetê dike, an ji bo hinardekirinê peyda nake, ji ber zext û sizayan, û girtina deriyên di navbera rejîmê û welatên din de, û derbeyek li pîşesaziya tekstîlê li Sûriyê ye.

Sûriye wekî hilberînerê pembûyê navîn hate hesibandin, ji ber ku hilberîna wê di salên berî şer de 1,8% hilberîna cîhanî temsîl dikir

Qada çandiniyê di salên nodî de pir berfireh bû, ji 156 hezar hektar di 1990 -an de gihîşt lûtkeyê 275,000 hektar di 1998 -an de, û ev bi piranî ji ber zêdebûna karanîna ava Bendava Firatê û bendavên ku hatin xebitandin bû. Di destpêka salên nodî de li Hisiça, Li gorî rapora Rêxistina Xurek û Çandiniyê (FAO).

Pembo piştî petrolê girîngtirîn berhema hinardekirina Sûriyê ye, ji ber ku 30% wê li Sûriyê dihat bikaranîn û yê mayî jî dihat hinardekirin.

Ragihandina ENKSê

Raport:Elî Fetah

Leave A Reply

Your email address will not be published.