AMÛDÊ 61EMÎN SALVEGERA PAKREWANÊN SÎNEMAYÊ VEJANDIN.

Di roja şemiyê 13/11/2021 encûmena xwecihî ya bajarê Amûdê ya bi ENKSê ve 61mîn salvegera Pakrewanên şewata sînema Şehrezad li Amûdê bi bîr anî, ku têde 283 xwendekarên Kurd jiyana xwe ji dest dan. ji baştirîn herêmê.

Vejîna vê helkefta bi êş û xemgîn bi amadebûna encûmena xwecihî û endamê destaya serokatiya ENKSê M.Nimet Dawid, partî û kesayetiyên siyasî ji xelkê bajar û gundewarê wê hat.

Di destpêk de,amadebûn ji aliyê M.Îdrîs Yûnis ve hate pêşwazîkirin û her kes ji bo giyanê pakê Pakrewanên şewata sînemaya Amûdê û şehîdên Kurd û Kurdistanê xulikek bêdeng rêz girtin.

Di bîranîna pakrewanên vê bûyera bi êş de destegulek hate danîn, sûretê Fatîhê hate xwendin û ji bo bîranîna canê wan ê pak mûm hatin pêxistin.

Axaftina encûmena xwecihî ji aliyê birêz Îdrîs Hac Qasim ve hate pêşkêş kirin û tê de got: “Amadebûna xwendekaran li Dibistana Xezalî ya beriya 61 salan û li ser vexwendina rêveberê navçeya Amûdê ya wê demê. ji bo beşdarbûna fîlma Rihê nîvê şevê,li Sînemaya Şehrezadê, ku lîstikvanê Misrî Mehmûd El-Milêgî dileyize, da ku dahata vê çalakiyê ji bo piştgirîkirina şoreşa Cezayirê ya ku di wê demê de gûr bû, bibe.

Û Sîneme nikarîbû zêdeyî 200 kesî tê de cih bigirta, hejmara zarokên ku lê amade bûn heta 500 zarokan bû.

Lê Ji nişka ve agir pê ket, û zarokan hewl dan ku derkevin derve, û di encama qelebalixa zarokan ber bi deriyê sereke ve, ji ber qerebalixa wan derî hat girtin, di heman demê de hinekan ji wan biryar dan ku ji pencereya ku ji dergehê derdiket, xwe bavêjin derve. salonê, lê tiştê ku wan nizanibû ev bû ku pencereyê li bîrekê dinêre, ji ber vê yekê her kesê ku ji şewatê xilas bû di bîrê de mirin.

Û Pakrewan“Mihemed Se’îd Axa Deqorî” roleke mezin di rizgarkirina gelek zarokan û derxistina wan ji nav agir de hebû û di dema rizgarkirina zarokan de piştî ku hesin li ser wî ketî şehîd bû.

 

Herwiha ji aliyê xwe ve M.Nimet Dawid endamê destaya Serokatiya ENKSê gotinem pêşkêş kir û tê de got:

 

“Di sêzdehê mijdarê de, şêst û yekemîn salvegera karesata hovane ya ku hat serê bajarê Amûdê û gelê wê, ku yek ji wan komkujiya ku gelê Kurd di dîroka xwe de rastî wê hatiye.

 

Dema Sînema Şehrezadê hat şewitandin û şanoyeke sînemayî pêşkêş dikir, ku dahata wê ji bo berjewendiya şoreşa Cezayîrê bû, û di hola wê de hejmareke zêde ji zarokên xwendekarên dibistana seretayî têde hebûn, bilêt ji wan re hatin belavkirin. Rêveberiya dibistanên wan.Di encama vê karesatê de li gorî agahiyên ku hatine bidestxistin 283 zarok jiyana xwe ji dest dane, gelê Kurd vê rojê bi kul û êş bi bîr tînin.

 

Li hember vê karesata bi êş, dewleta Sûriyê ku şehîdên wê welatiyên wê ne û dewleta Cezayîrê ku şoreşa wê bû sedema vê roja çarenûsî, her du dewlet in ku di warê exlaqî û siyasî de berpirsyariya lêkolînkirina sedemên wê ne. sûc, qerebûkirina qurbaniyên xwe û rêzgirtina şehîdên xwe.Dem dema daxwazên wan hatiye, herwiha daxwaz ji rêxistinên mirovî û UNICEF hatiye ku vê dosyayê vekin û edaletê ji kesên bindest û dilgiran re di vê bûyera tawanê de ragihînin. Divê kurdên li Ewropa di vî warî de bimeşe û destê xwe bidin hev.

 

Bi vê minasebetê divê em welatparêzê xîret û mêrxas Mihemed Se’îd Axa El-Deqûrî bi bîr bînin ku ji bo rizgarkirina van xwendekaran canê xwe feda kir.

 

Serê malbatên pakrewanên Sînemaya Amûdê sax be û pakrewan namirin”.

Herwih Endama xwecihiyê M. Sûmeya Hac Yûnis derbarê bîranîna 61. salvegera karesata sînemaya Amûdê de wiha got:

“Di vê rojê de hemû pêkhateyên Amûdê bûn yek û endamên laşê wan bûn yek û bi yek hawar xwestin ku ji agirê ku bê rehm e û cudayî naxe navbera Kurd, Ereb û Xiristiyan de, rizgar bibin.

Hate gotin ku rewş û rewşên şewata ku bûye sedema ji destdana vê hejmareke zêde ji zarokên bêguneh, bi guman û gelek pirsên ku heta niha nehatine bersivandin û çawan tawaneke wiha ji nedîtî ve hatiye bê ku tu hesab ji wan re bê dayîn. yên ku bûne sedema mirina bêguneh”.

Wek tê zanîn 61 sal bi ser şewitandina sînameya bajarokê Amûdê yê Kurdistana Sûrî re derbas dibe.

Beriya 61 salan di 13 Mijdara 1960 de 283 zarokên kurd ku çûbûn sînemaya Amûdê, di nav pêtên agir de canê xwe ji dest dan.

Heta niha sedema vê şewatê nehatiye eşkerekirin, lê belê hemû nîşan eşkere dikin ku ev komkujî pilankirî bû.

 

Ji bo piştgirya Şoreşa Cezayîrê fîlmeka xofê bi navê “Tawana Nîvê Şevê” pêşkêşî zarokên Amûdê hatibû kirin. Di salona sînemayê de, ku tenê têra 200 zarokî dikir, 500 zarokên kurd lê kom kiribûn.

Dema ku zarok li fîlm temaşe dikin, di sînemayê de şewat derdikeve. Lê ji ber k u hêzên rejîma Sûriyê di dema şewatê de deriyên sînemayê venakin, 283 zarokên kurd di nav pêtên agir de can didin.

 

Piştî bûyerê derbarê berpirsên sînemayê de ti helwesteke hiqûqî nehat nîşandan û bi fermaneka lezgîn, taziye û şîna ji bo qurbaniyan hat qedexekirin.

 

Heta şerê navxweyî yê sala 2011 jî rejîma Sûriyê bi ti awayî destûr neda ku ji bo bîranîna komkujiyê çalakî bên lidarxistin.

 

Komkujiya li Sînemaya Amûdê, di dema avakirina Komara Yekgirtina Erebî ya di navbera Sûriyê û Misrê de pêk hat.

 

Di vê demê de li dijî pêkhateyên din û kurdan neyartiyeke mezin dihat kirin.

 

Beriya şewitandina sînemayê bi qasî 3 mehan, 5 hezar kurd ji ber xebatên xwe yên polîtîk hatibûn girtin û ji ver vê yekê tê gotin ku komkujiya Amûdê bi armanca çavtirsandinê hatiye kirin.

 

Mihemedê Se’îd Axayê Deqorî di vê bûyerê de xelaskerê gelek zarokan bû. Di şeva Şewata Sînemaya Amûdê, bi dehan zarokan derdixe û xilas dike. Di dawiyê de stûnek di ser de hat xwarê û canê xwe ji dest da.

 

Ragihandina ENKSê

Raport:Elî Fetah