NAVEROKA CIVATA ASAYÎ YA HEVRÊZIYA GIŞTÎ YA TEVGERA ÇAKSAZIYA KURDÎ LI SÛRIYA

Di roja Şemiyê 12.11.2022an de,, hevrêziya giştî ya Tevgera Çaksaziya Kurdî li Sûrî civîna xwe ya asayî li bajarê Qamişlo,bi beşdarbûna hevrêzê giştî mamoste Fêsel Yûsif, civat hat li dar xistin û li ser lîsta kar rawestiyan birêkûpêk, di destpêkê de, xulekek bêdeng li ser giyanên pakrewanên şoreşa rûme û azadiyê û bi taybe pakrewanên Kurd Kurdistan rawestiyan.

Civatê di rewşa siyasî ya giştî de, pêşhatên dawî yên li qada navdewletî û herêmî û bertekên wan li ser pirsa Sûriyê bi giştî û doza kurdî, weke beşeke jiyanî û cihekî girîng ji mijarên sereke yên neteweyî yên welat, hatin nirxandin.

Hevrêziya giştî tekez kir ku pirsa Sûriyê bûye pirsgirêkeke navdewletî û her çareserî divê bi lihevhatina welatên pêwendîdar bi dosya Sûriyê re bi riya siyasî li Cinêvê, û bicîkirina biryarên qanûnî yên navdewletî, bi taybetî. Biryara 2254.

Herwiha Civînê bal kişand ser rewşa trajîk ya ku gelê Sûriyê bi hemû pêkhateyên xwe di warê siyasî, aborî, civakî, jiyanê û ewlehiyê de gihîştiye, û derbasbûna rêjîma Sûriyê di tawanên wê de li dijî zarokên şoreşa azadî û rûmetê, û hilweşandina pêkhateya dewleta Sûriyê û lêdana bingehên wê ji aliyekî ve.

Û Komên çekdar ên cîhadî û rêxistina terorîst a DAIŞê ji aliyê din ve, binpêkirin û tawan li dijî gelê vî welatî kirine.

Û civaka navdewletî nekir ku erkên xwe li hember kêşeya vî gelî pêk bîne.

Û wê ber bi lezkirina dîtina çareseriyek siyasî ya berfireh ji vê qeyranê re bikişîne.

Di vê çarçoveyê de, Hevrêziya Giştî bang li hêzên herêmî û navdewletî bi taybetî Dewletên Yekbûyî yên Amerîkayê û Rûsyayê kir ku fişarê li rêjîma Sûriyê bikin da ku,Pabendî bi cîbicîkirina berjewendiyên proseya siyasî li gor biryarên navdewletî yên pêwendîdar û hemû cureyên wê.

Hevrêziyê bal kişand ser wê yekê ku Hevbendiya Hêzên Şoreşê û Rikberiya Sûriyê rastî belavbûn û dûrketina ji riya xwe ya siyasî û niştimanî li hember stemkariyê û parastina armancên şoreşa gelê Sûriyê bi hemû pêkhateyên wê yên etnîkî, olî, civakî û çandî ye û rijdbûna wan ji pêdaçûneke berfireh li ser kar û siyasetên xwe di qonaxa berê de li gora daxwazên vî gelî.

Û nepabendbûna wê bi peyman û belgeyên ku di navbera pêkhateyên wê de hatine îmzekirin û aktîvkirina wan, ji bo avakirina hevkariyeke rasteqîn ku garantiya avakirina dewleteke sivîl, demokratîk, piralî ye ku destûra wê mafên gelê kurd nas bike û nasnameya wê ya netewî qebûldike.

Û bandoreke wê mezin hebû,li ser rêya yekxistina rêzên opozîsyona Sûriyê, guhastin bi guhertinên di siyaseta navdewletî de, û danûstandinên van hêzan li ser dosyayên din ên germ li cîhanê.

Civînê bi tundî êrîşa Cebhet Elnesra ya terorîst li ser Efrînê bi tundî şermezar kir, û hat nirxandin ku ev êrîş beşeke din li binpêkirin û tawanên ku rojane li dijî gelê resen yên Efrîn, Serê kaniyê û Girê Spî tên kirin zêde dike,ji aliyê komên çekdar ên ku Tirkiye piştgiriya wan dike, Yê ku talan û tawanên giran di derheqên gelên van herêman de, bikartînin ji dema ku lingên wan pê li van bajaran kirine.

Û bang li civaka navdewletî û rêxistinên mafên mirovan kir ku vê yekê rawestînin, kar bikin ji bo ku tawankaran hesab bipirsin, wan radestî dadweriya navdewletî bikin, û rêveberiya herêmê radestî gelê wê bikin di bin sîwana navdewletî de, bi mebesta dabînkirina vegerandina ewlehî û aramiyê û rûmet bo penaber û kesên jicîhûwarkirî bo deverên xweyî resen.

Di civînê de bi awayekî berfire behsa rewşa giştî ya navçeyên Kurdî ji aliyên siyasî, aborî, jiyanê û ewlekarî û zêdekirina rêjeya koçberiya xelkê deverê bi giştî û gelê Kurd bi taybetî hate kirin.Di vî warî de Hevrêziya Giştî ji xirabûna van şert û mercên destwerdanên herêmî û navdewletî û rêyên birêvebirina kirîza Sûriyê li gorî berjewendiyên xwe berpirsyar dît.

Hevrêziyê bi dûr û dirêjî li ser giringiya lidarxistina kongreya çarem ya niştimanî ya Kurd di vê rewşa hestiyar û nazik de ku herêm û gelê me yê Kurd li Sûriyê têre derbas dibe, û pêwîstiya encamdana wê ji bo bicihanîna daxwazên gelê me yê Kurd, rawestiya. û li gel rastî û guhertinên siyasî li ser asta niştimanî, opozisyonê û têkeliyên hêzên herêmî û navdewletî.

Di civînê de tekezî li ser wê yekê hat kirin ku pêwîste ev konferans bibe destpêkeke nû ji bo xebatên sazî û dezgehên beşdar di nava encûmenê de.Û xaleke zivirînê ber bi nirxandina siyasetên giştî û kêmasiyên performansa wan li ser asta giştî, siyasî û dîplomatîk.Ji ber ku ew hilgirê projeya niştimanî ya kurdî li Sûriyê ye û beşeke bi bandor a tevgera niştimanî ya Sûriyê ya opozîsyonê ye.

Civînê êrîşa vê dawiyê ya bi navê (Rêxistina Ciwanên Şoreşger) ya Partiya Yekîtiya Demokrat li dijî Encûmena Niştimanî ya Kurd û êrîşa li ser mal û milkên serkirde û alîgirên wê şermezar kir.Di vê çarçoveyê de, hevrêziya giştî tekezî li ser giringiya destpêkirina danûstandinan di navbera Encûmena Niştimanî ya Kurdî û partiyên Yekîtiya Niştimanî de, di bin çavdêriya Amerîka de, û pabendî bi belgenameya garantiyê ya ku ji aliyê Wezareta Derve ya Amerîka û Fermandeyê HSDê ve hatiye îmzekirin.Ji ber ku xizmeta doza Kurd, gelê Kurd û xelkê deverê bi giştî dike û rê li ber xirabûna encamên xirab ên rewşa ewlekarî û aborî li ser jiyana welatiyan digire û pêla koçberiyê bo derve rawestîne.

Herwiha Hevrêziya Giştî hevxemiya xwe bi gelê Îranê û şoreşa wan a li dijî rejîma zalim a melayan ji bo dîtina sîstemeke demokratîk ku mafên rewa yên gelê Kurd û gelên din di jiyaneke azad û bi rûmet de nas bike, nîşan da.

Her wiha hevrêziyê serkeftina kongireya 14 a Partiya Demokrat a Kurdistanê bi serpereştiya cenabê Serok Mesûd Barzanî – serkirdeyê pirojeya netewî bilind nirxand û pîrozbahiyên xwe jî ji bo serkeftina karê konferansê û pêşniyarên encamdan ku dê di xizmeta doza Kurd û gelê kurd û kurdistanî de.

Herwih civînê ruhê berpirsyarî û dilgermiya hevalan ji bo pêşxistin û xurtkirina rola siyasî û rêxistinî ya tevgerê di nava gelê Kurd de,bilind nirxand û lêgerîna wan a bênavber ji bo dîtina rêyên herî baş ji bo tevgerê ku rola xwe ya pêşeng di nava girse û hêzên siyasî û civakî de di qada netewî ya Kurd û Sûriyê de cih bigre.

Ragihandina ENKSê

Raport;Elî Fetah