NAVEROKA CIVATA ASAYÎ YA HEVRÊZIYA GIŞTÎ YA TEVGERA ÇAKSAZIYA KURDÎ LI SÛRIYA..
Hevrêziya Giştî ya Tevgera Çaksaziya Kurdî-Sûriye civîna xwe ya asayî di roja Şemiyê 23.9.2023an de, li bajarê Qamişlo lidarxist û li ser mijarên ku di bernameya xwe de cih girtine piştî xuleke bêdeng li ser giyanên pakrewanên kurd û azdiyê û hevalê xwe Hamid Ibrahîm endamê Hevrêziya giştî yê tevgerê rawestiyan.
Herwiha civat rawestiya li ser proseya siyasî ya welat û têkçûna wê kir ji ber nakokiyên di navbera hêzên cîhanî li ser pirs û dosyayên Herêmî û navdewletî û herwiha dûrketin û pabendbûna rejîmê bi destpêşxeriyên Herêmî û navdewletî û hewlên dibe ku bibe sedema dîtina çareseriyek ji bo krîza Sûriyê.
Di vê çarçoveyê de civînê tekez li ser wê yekê kir ku çareseriya pirsa Sûriyê û bidawîkirina azarên gelê wê bi pabendbûn û bilezkirina cîbicîkirina bendên biryara navdewletî ya 2254 e, ku dibe sedema avakirina dewleteke demokratîk, piralî û federal.
Civînê li ser bûyerên Dêrezorê ku di navbera Hêzên Sûriya Demokratîk û yek ji encûmenên wê yên leşkerî de rûdan û bû sedema şer û pevçûnên çekdarî di navbera wan de hate gotûbêjkirin.
Di vê çarçoveyê de hevrêziyê tekezî li ser kûrahiya dîrokî ya peywendiyên netewî û biratiya gelên Ereb û Kurd kir û tekez li ser girîngiya wê yekê kir ku ev bûyerên han bandorê li aştiya medenî û pêkvejiyana ku taybetmendiya hemû pêkhateyan li welat dike neke û di civînê de helwestên wan şovenîst hatin şermezarkirin. Partî û meylên wan yên dijminatî bi hewlên geşkirina agirê şer û rûdana van bûyeran û danasîna wan weke nakokiyeke Ereb-kurd.
Li hêleke din, civînê serhildana gelê Suweydayê bilind nirxand, û ew bi awayekî rasteqîn ji armancên şoreşa Sûriyê ya aştiyane re hat dîtin, û bang li hemû gelê Sûriyê kir ku li gel wê rawestin heta ku daxwazên gelê Sûriyê bên bicihanîn û êşên wan ên berdewam bi dawî dibin.
Di civînê de rewşa Efrînê û herêma Serêkaniyê û binpêkirinên hovane yên ku niştecihan li ser destê hin grûpên çekdar rû bi rû ne, hate gotûbêjkirin û daxwaz hat kirin ku siza li ser tawankarên ku 4 kes ji malbateke pêşmerge kuştine, werin sepandin. û ew wek tawaneke sîstematîk, rêkxistî û plankirî ye, ne tawaneke takekesî, û binpêkirinên berdewam yên ku diqewimin şermezar kir, li van deveran.
Di derbarê vê yekê de,civatê bang li civaka navdewletî kir ku rola xwe bi derxistina girûpên çekdar ên Sûriyê ji van deveran pêk bîne. û avakirina rêveberiyeke sivîl ji xelkên xwecihî yên xwecihî di bin sîwana navneteweyî de heta ku li welat lihevkirineke siyasî ya berfireh li welat pêk were û di vê çarçoveyê de helwesta Wezareta Xezîne ya Amerîkayê di sepandina sizayan de li ser çend serkirdeyan û sazî yên binpêkirinan li dijî sivîlan dikin
bilind nirxand.
Herwiha civat rawestiya li ser civata ENKSê ya ku di despêka vê heyva Îlonê de hatibû lidarxistin.Û tekezî li ser temamkirina avakirina ofîsan û bidestveanîna beşdariya hemû aliyan kirin. partî, rêxistinên civaka sivîl û kesayetên serbixwe di ofîsên wê de, û giringiya nirxandina rexneyî û pêdaçûn li ser karê wê di hemû civînan de, pabendbûna bi sazîbûnê di karê xwe de, di xizmeta bihêzkirina rola xwe ya giştî û siyasî de, ku ew tê de ye. sernavek girîng a niştimanî ya kurdî ku xwestek û daxwazên gelê kurd li Sûriyê îfade dike, û rewşek federal ku pêwîstî bi pêşxistina wê bi şêweyên baştir û pêşkeftî heye, ji bilî wê yekê ku ew aliyek opozîsyonê ye ku kar dike ji bo pêkanîna sîstemeke piralî ya demokratîk di Sûriyê de.
Civînê behsa dosya danûstandinan di navbera Encûmena Niştimanî ya Kurdî û Partiyên Yekîtiya Niştimanî de kir, ji ber ku tekezî li ser pêwîstiya bidawîkirina diyalogên ku di bin sponseriya Amerîka di sala 2020an de hatin kirin, û yekrêziya helwesta kurdî ji ber giringiya wê hate kirin. di pêkanîna hevkarîya Kurdî li Sûrîya paşerojê, û bang li Partîya Yekîtîya Dîmuqrat kir ku atmosfereke bawerîyê dabîn bike û dest bi danûstandinan bike û girtîyên siyasî di girtîgehên rêveberiya xwe de azad bike.
Ji aliyekî din ve, civînê biryara Rêveberiya Xweser a Partiya Yekîtiya Demokratîk a derbarê bilindkirina nirxê sotemeniyê şermezar kir û ev yek weke berdewamiya biryarên berê yên ku jiyana welatiyan û debara jiyana wan dike armanc .Di vê çarçoveyê de di civînê de hemû çalakiyên aştiyane yên hêzan pêk tên, xebatên siyasî, sivîl û civakî yên li herêmên Kurdan ji bo betalkirina vê biryarê piştgirî kirin.
Civînê tekezî li ser aktîvkirina rola Eniya Aştî û Azadiyê ji bo pêkanîna rola xwe li qada neteweyî û navdewletî kir û pêwîstiya wê yekê bi yek ji platformên sereke yên opozisyonê kir.
Di her herêmê de performansa hevalan di asta têkiliyên civakî û siyasî de hate nirxandin, hewldanên wan bi erênî hatin nirxandin û xebatên wan hatin nirxandin, bi giranî li ser kûrkirin û berfirehkirina wan, berdewamkirina wan bi hemû komên civakê re, avakirina rêxistinê. têkiliyên herî baş bi wan re, belavkirina çanda toleransê û redkirina çanda nefretê bi awayên curbecur.
Amadebûyan li ser giringiya berfirekirina rêxistinê li hemû herêman û di nav hemû koman de, û pêwîstiya kar ji bo kişandina ciwanan û haydarkirina wan ji giringiya doza kurdî û kêşeyên ku pê re rûbirû ye di vê qonaxa pêşhatên nû yên navdewletî û siyasî gotûbêj kirin.
Her wiha di civînê de bal hat kişandin ser rola Korbenda Çaksazî û Guhertinê wek platformeke demokratîk ku di salên borî de bi berdewamî di karê xwe de maye û pêkhateyên çandî û siyasî ji pêkhateyên curbicur ên netewî, olî û siyasî di serkeftina wê de beşdar bûne û tekezî li ser wê yekê hat kirin ku Tevger piştgirîya vê avahî bike, wê ji her alîyekî hizbî bêpar bihêle û bibe cihê pevguhertina bîr û rayên din, kûrkirina diyaloga biratî û modela peywendiyên dostane di navbera pêkhateyên civaka me de.
Ragihandina ENKSê
Raport:Elî Fetah